Jean-Baptiste Lully
Oorspronkelijke naam: Giovanni Battista Lulli (omgeving Florence, 28 november 1632 – Parijs, 22 maart 1687) was een in Italië geboren barokke componist en schepper/vormgever van de Franse opera. Het grootste deel van zijn leven werkte hij in dienst van het hof van de Franse koning Lodewijk XIV, van waaruit hij het Franse muziekleven decennia lang domineerde. Zijn werk had een belangrijke invloed op de ontwikkeling van de West-Europese muziek.
Lully was de zoon van een molenaar en had weinig formele opleiding genoten. Hij leerde echter wel dansen, viool- en gitaarspelen en verdiepte zich in de muziek in het algemeen. In maart 1646, toen hij 14 jaar was, werden zijn muzikale talenten ontdekt door de graaf van Guise, die hem meenam naar Parijs, waar hij als manus-van-alles en keukenhulp in dienst kwam van mademoiselle de Montpensier (la Grande Mademoiselle). In ruil voor Italiaanse les stimuleerde zij de jongen verder te werken aan zijn muzikale ontwikkeling onder leiding van de zanger en componist Michel Lambert. Hij studeerde compositie en klavecimbel en mocht als violist meespelen in de huiskapel. Hij was vaak in de gelegenheid het grote hoforkest te horen spelen en bestudeerde de Franse dansmuziek van dichtbij. Het verhaal gaat dat de prinses hem ontsloeg toen zij een in grove taal gesteld gedicht over haarzelf ontdekte. Waar of niet, Lully, had toen al zo'n goed contact met haar neef, de jonge koning Lodewijk XIV opgebouwd, dat hij in 1652 uit het paleis van de prinses kon vertrekken toen zij uit Parijs was verbannen na de nederlaag van La Fronde waarvan zij deel uitmaakte. Daarna studeerde Lully muziektheorie onder Métra en kwam hij in het koninklijke hoforkest. In februari 1653 danste hij samen met de koning in het ballet Ballet de la nuit (waarin de vorst de rol van zonnekoning speelde, die hem zijn fameuze bijnaam bezorgde). Enkele weken later werd hij door de koning aangesteld als hofcomponist voor instrumentale muziek. Hij zou zijn verdere leven tot beider tevredenheid in dienst van zijn mecenas blijven.
Lully kwam aan zijn einde door een merkwaardig incident. Het gebeurde tijdens het dirigeren van een Te Deum, op 8 januari 1687, dat juist werd uitgevoerd om de genezing van de koning na een ziekte te vieren. Lully gebruikte bij het dirigeren een lange stok waarmee hij op de grond sloeg. Per ongeluk sloeg hij op zijn voet, zo hard dat hij zich ernstig verwondde. Volgens de overlevering kreeg hij door de infectie gangreen. Dit resulteerde in zijn dood op 22 maart van dat jaar. Op zijn sterfbed schreef hij Bisogna morire, peccatore. Zijn drie zonen werden ook musicus en componist: Louis (1664-1734), Jean-Baptiste jr. (1655-1743) en Jean-Louis (1667-1688).Lees het gehele artikel op wikipedia
No comments:
Post a Comment