09/06/2008

15 juni te Zwolle, uitvoering BWV 21

Nieuwsbrief Cantatediensten Zwolle
1 juni 2008

Cantate 'Ich hatte viel Bekümmernis' (BWV 21)
Uitvoering in Zwolle, St. Michaelskerk op 15 juni 2008

Naar aanleiding van het horen van deze vroege cantate komt Maarten 't Hart tot de verzuchting dat er aan Johann Sebastian Bach een groot operacomponist verloren is gegaan. 'Waarom zou hij, terwijl hij graag naar opera's van Hasse ging luisteren, nooit de aanvechting hebben gehad om een opera te componeren? Of had men hem gewoon een opdracht moeten geven?'
Die opdracht is Bach nooit gegeven, ook ongevraagd werd het hem zelf contractueel verboden zich eraan te bezondigen. Meer dan in andere cantates is wel aan te wijzen dat Bach muzikaal contact heeft met de muziek van zijn grootste tijdgenoten op dat gebied. Geven enkele melodische details niet aan dat de 'Concertmeister' uit Weimar Händels opera 'Almira' kende? Blijkt uit het slotkoor 'Das Lamm, das erwürget ist' met zijn feestelijke trompetpartij niet dat Bach keek naar techniek die Händel toepaste? Of is het andersom en grijpt Händel's Messias op de muziek van dit koorstuk?
Vorm en techniek zijn tijdgebonden; de componisten van die tijd maakten daarvan gebruik, misschien wel zonder direct leentjebuur bij elkaar te spelen.
De eerste volledig uitvoering van dit werk vindt plaats in Weimar, het is 1714, Bach is nog maar kort als concertmeester aangesteld. De dichtstukken zijn waarschijnlijk van Salomo Franck. De bijbelse teksten refereren aan die van de derde zondag na Drievuldigheid. Overigens heeft Bach aangegeven dat deze cantate de bestemming in 'ogni tempo' (voor elk moment in het kerkelijk jaar) heeft.

Orkest en solisten
Koor en orkest staan onder leiding van Toon Hagen.
sopraan
Wineke van Lammeren
tenor
Govert Valkenburg
bas
Bert van de Wetering

No comments: